Theaterbespreking: Jongen toch

Raf Walschaerts, u kent hem ongetwijfeld als lid van de groep Kommil Foo maar, Raf is zoveel meer dan dat. Acteur, performer, entertainer en cabaretier in alles wat hij doet blinkt hij uit.
Als voorproefje op de bespreking van het toneelstuk Jongen toch, kan u hieronder de trailer zien. Zeker kijken maar, vooral genieten.

In woorden van fluweel blikt Raf (deels- autobiografisch) terug naar de tijd waar hij in dat huis woonde. Dat huis waar hij aan het begin van het stuk voorbij wandelde, dat huis waar hij opgroeide maar, waar nu zijn eerste grote jeugdliefde samen met haar man woont.

Op zaterdag 29 september ben ik in de kleine schouwburg in Overijse (mijn woonplaats) naar Jongen toch gaan kijken. Het kleine en ook enige zaaltje zat helemaal vol. Ik hoopte op een betere voorstelling dan The Marx Sisters, en dat was ook het geval. Voor de duidelijkheid wil ik meegeven dat op zaterdag 29 september de zanger Luc de Vos is overleden. Raf Walschaerts heeft zijn performance van die avond opgedragen aan de wonderbaarlijke zanger van het liedje ‘Mia’. Op een oprechte manier kondigde Walschaerts dit aan. Nog voor de voorstelling was begonnen moest ik een traan wegpinken.

Een eenvoudig zwart pak met een wit hemd, kan ik dit een kostuum noemen? Maar een kostuum was ook helemaal niet nodig bij deze onemanshow. Raf Walschaerts, hoofdrolspeler, was gewoon zijn eigen zelf en koos daarom voor een simpel pak. Op het toneel stond niet veel qua decor, een vleugelpiano, een stoel en een gitaar vergezelden Raf. Een uitbundig decor was helemaal niet toepasselijk geweest, ik ben blij dat hij ervoor heeft gekozen om het decor zo min mogelijk te houden waardoor de aandacht volledig naar Walschaerts zelf wordt getrokken. De belichting bracht ook zeker een meerwaarde aan het stuk. Deze was perfect afgestemd of de verteller: wanneer er gelachen moest worden, werd de zaal helemaal verlicht daarentegen wanneer er een droevig deel werd gespeeld was er maar een kleine straal licht op te merken.

Van het begin af aan nam de hoofdrolspeler zijn publiek op in het verhaal. Hij sprak de toeschouwers aan en gaf hierdoor een persoonlijke toets aan de voorstelling. Op een amusante en speelse manier brengt Walschaerts de topic. Ik heb mij die avond zeer goed geamuseerd maar, eigenlijk was de topic triestig, psychologisch en dramatisch. Het nadenken over je eigen gevoelens en over de gevoelens voor anderen stonden centraal. De samenhang van de verschillende metaforen en liederen zorgden ervoor dat je als kijker niet anders kon dan beginnen nadenken over de relaties tussen personen. Een fokstier met een rotleven of een olifant die een niet zo tere huid heeft zijn maar twee van de vele voorbeelden die als metafoor werden gebruikt. Verschillende losse fragmenten en flashbacks brengt de lezer dichter bij het geheel van het verhaal. Gedachten vlogen door Walschaerts’ hoofd en werden naar het publiek gegooid. De actualiteit kent zeker ook zijn plaatsje in dit stuk. U kent toch wel dat paard dat een hartaderbreuk kreeg tijdens een wedstrijd waarbij de ruiter in tranen uitbarst? Dit is zo één van de onderwerpen uit de actualiteit die Raf aanhaalt om de verbondenheid tussen mens en dier (mens en mens) te verduidelijken.

Jongen toch is een prachtig geschreven toneelstuk, met herkenbare elementen voor het gewone volk. De speler doet zich ook niet beter voor dan zijn publiek, hij stelt zich gelijk aan hen wat ik ook zeker wist te appreciëren. In tegenstelling tot The Marx Sisters. Ik vind het jammer dat de eerste voorstelling waar ik heen ben geweest zo is tegengevallen, ik had werkelijk iets goed van dat stuk verwacht. Maar Jongen toch heeft alles goedgemaakt. Ik zou zelfs graag nog eens een voorstelling van Raf Walschaerts willen bijwonen ondanks dit zeer moeilijk zal zijn.

Ik ben dit verslag begonnen met de trailer van het theaterstuk. Graag sluit ik dit af met een eerbetoon aan Luc De Vos door het nummer ‘Mia’ hieronder te plaatsen. Zijn overlijden is een waar verlies onder de Vlaamse artiesten. Ik kan mezelf geen fan noemen maar, ik wil u toch dit prachtnummer nog meegeven.

Geraadpleegde bronnen:

1. Knack (http://focus.knack.be/entertainment/theater/theater-de-stoel-van-raf-walschaerts/article-opinion-192063.html). Geraadpleegd op 14 december 2014.
2. Kommil foo (http://www.kommilfoo.be/recencies/raf-walschaerts-jongen-toch). Geraadpleegd op 14 december 2014
3. Frontview (http://www.frontview-magazine.be/nl/photobook/raf-walschaerts-jongen-toch-de-singer-rijkevorsel/detail/7#.VI3qGyuG_Z0). Geraadpleegd op 14 september 2014.

Theaterbespreking: The Marx Sisters

De mevrouw aan de telefoon wist mij te vertellen dat er niet veel kaarten meer vrij waren voor dit toneelstuk. Het stuk bleek bijna uitverkocht te zijn. Ik kon me dus aan heel veel volk verwachten.

Vol ongeduld en spanning nam ik plaats tussen de rest van de toeschouwers. Eens gezeten zag ik dat de acteurs met name Natali Broods, Sara De Roo en Willem De Wolf al klaar stonden op de planken. “Zijn zij nu thee aan het drinken?” vroeg ik aan één van mijn medestudenten die mee naar de voorstelling kwam kijken. “Ja, ik denk van wel.” antwoordde zij. Doorheen het hele stuk bleven de acteurs thee drinken. Het leek wel alsof zij na elke vijf zinnen een slok namen van de mok met thee. Vervelend vond ik dit, zeer vervelend. Maar dat was niet het enige wat mij stoorde aan deze voorstelling.

De voorstelling dat ik op 20 november in het STUK in het hartje van Leuven ben gaan bekijken, is een coproductie van De Koe samen met het toneelspelersgezelschap STAN. Willem De Wolf, die zelf meespeelde in het verhaal is ook de schrijver van het stuk.

Verwarrend en ingewikkeld zijn de twee woorden die voor mij het best passen bij dit stuk. In de pers werden er zeer lovende uitspraken gedaan over The Marx Sisters maar, voor mij was dit enkel tijdverspilling. Ik geef zeer harde kritiek maar, ik kan dan ook geen enkel positief woord uitspreken over dit stuk. Verwarrend, omdat de acteurs voortdurend veranderden van karakter. Het ene moment waren ze gewoon Natali Broods en Sara De Roo en twee zinnen verder waren zij de twee dochters van Karl Marx. De twee dochters van Karl Marx, Laura en Eleonor (Tussy) daar ging het hele stuk over. Doorheen de jaren zijn de zussen uit elkaar gegroeid. De ene woont in Parijs en de jongste is actief in een socialistische beweging in Londen. Door de beslissing om brieven van hun ouders te publiceren worden de zussen echter gedwongen om terug met elkaar in contact te komen. Ik vond het stuk ingewikkeld, omdat ik letterlijk aan mijn medestudente moest vragen waar het stuk nu eigenlijk over ging. Ik had gedurende een uur geen flauw idee wat de inhoud van het stuk was. Ook de kostuums vond ik niet bij het theater passen. Losse jurken en rokken voor de twee zussen. Het moest de kijker doen herinneren aan de 19^de eeuw maar, in kleding moet gevoel liggen, kleding drukt uit hoe iemand is. Dat gaven deze kostuums mij niet weer.

Na wat informatie te hebben opgezocht ben ik toch een beter beeld beginnen vormen van het stuk. Blijkt dat het voortdurend afwisselen van de personages en de werkelijke gevoelens van de acteurs met opzet is.

“Natali Broods als Laura: ‘Het is belangrijk dat we dit beeld goed voor ogen houden. Tussy, de jongste dochter van Karl Marx… Tussy, wat een verschrikkelijke naam eigenlijk.’ Sara de Roo, als Tussy: ‘Ik vind Tussy een prima naam.’ Willem de Wolf (verantwoordelijk voor de tekst en alle mannenrollen): ‘En dan zien ze elkaar.’” (Cuttingedge)

De voorstelling werd als het ware gemaakt waar het publiek bij zat. Dit verklaart ook de man die aan de zijkant van het toneel stond. Deze man stak voortdurend stekkers in stopcontacten om de verlichting te bedienen. Telkens wanneer er een tijdssprong plaatsvond of wanneer er een wending in het verhaal zat, begon de man zeer ijverig stekkers in stopcontacten te steken. Deze technici heeft verschillende keren mijn aandacht van het toneel weggenomen waardoor ik niet meer kon volgen. Over het verhaal zelf kan ik eigenlijk weinig vertellen, het zou zinloos zijn om een recensie van het internet geplukt hier helemaal over te nemen. Ik moet ook eerlijk toegeven dat ik geen minuut geboeid naar het stuk heb gekeken en dus ook niets relevant heb opgenomen. Daarom nam het ook zeer veel tijd in beslag om een bespreking te kunnen schrijven.

Wat de voorstelling eigenlijk aan zijn kijkers wou meegeven is het nadenken over zichzelf: zelfopoffering en zelfontplooiing. Ook de emancipatie van de twee zussen en dat van ons staat centraal. Er wordt ook gesproken over werk, een gezin en kinderen,… Ik vind het jammer dat ondanks de goede acteurs men er niet in is geslaagd om mij de kern van het verhaal door te geven. Ik heb vele recensies en besprekingen van het stuk gelezen maar toch blijft deze voorstelling voor mij zeer vaag.

Niet enkel België maar ook Nederland moest aan The Marx Sisters geloven. De première van het stuk vond plaats in oktober dit jaar in Amsterdam. Het stuk kan nog bekeken worden tot en met woensdag 14 januari 2015.

Geraadpleegde bronnen:

1. Simber (http://www.simber.nl/2014/10/recensie-the-marx-sisters-van-stan-en-de-koe/). Geraadpleegd op 09 december 2014.
2. Cuttingedge (http://www.cuttingedge.nl/podiumexpo/de-koe-stan-marx-sisters). Geraadpleegd op 09 december 2014.
3. Stan (http://www.stan.be/content.asp?path=v4nhydfo&v=1). Geraadpleegd op 09 december 2014.
4. Rotterdamse schouwburg (http://www.rotterdamseschouwburg.nl/voorstellingen/9615/De_Koe_tg_Stan/The_Marx_Sisters/). Geraadpleegd op 09 december 2014.
5. De Koe (http://www.dekoe.be/). Geraadpleegd op 09 december 2014.
6. Cultuurcentrum Strombeek Grimbergen (http://www.ccstrombeek.be/voorstelling/668/the-marx-sisters). Geraadpleegd op 09 december 2014.
7. De Grote Post (http://www.degrotepost.be/e400/the-marx-sisters). Geraadpleegd op 09 december 2014.